canstockphoto9505637Op donderdag 13 februari wijdde Zembla een aflevering aan posttraumatisch stressyndroom bij de politie. Agenten werden geinterviewd over hun ervaringen en de hulpverlening.

Zembla stelt overduidelijk vast dat zelfs in typische “PTSS-risicoberoepen” zoals de politie en de strijdkrachten, de aandoening vaak nog niet op tijd herkend wordt.

Werk-gerelateerde PTSS komt veel vaker voor, en in veel meer beroepen, dan meestal gedacht wordt. Wat kun je als werkgever doen om getraumatiseerde werknemers zo snel mogelijk weer goed te laten functioneren?

Vietnam-veteranen

Posttraumatisch stressyndroom (PTSS) is bekend geworden door de vele Vietnam veteranen die eraan leden. Een traumatische gebeurtenis kan het psychische effect hebben dat iemand niet meer normaal kan functioneren. Acute herbeleving van de traumatische gebeurtenissen word afgewisseld met langere perioden van depressie.

Woedeaanvallen, slapeloosheid en gebrek aan concentratie zijn ook symptomen. Daaraan gerelateerd zijn vaak verslavingsproblemen: mensen grijpen naar alle mogelijke middelen om zich weer wat beter te voelen. In sommige gevallen kan iemand zelfs gewelddadig worden, naar zichzelf of anderen, uit frustratie en machteloosheid.

Niet alleen militairen, agenten en brandweerlieden…

Er zijn veel meer beroepen waar de mogelijkheid van het oplopen van trauma heel direct dagelijks op de loer ligt. Denk aan artsen, ambulancemedewerkers en Eerste Hulp medewerkers, die vaker dan gemiddeld te maken hebben met schokkende gebeurtenissen.

Maar ook: diverse vormen van behendigheidssporters (o.a. turnen, skieen, paardensport), circusacrobaten, auto-coureurs, mensen die met zware industriele machines of explosieven werken, en/of op grote hoogte werken, wegwerkers, zeelieden.

Er zijn op dit moment geen accurate schattingen te doen naar hoeveel gevallen van werk-gerelateerde PTSS er jaarlijks bij komen. Het onderzoek richt zich vooralsnog op enkele specifieke beroepsgroepen en de aandoening wordt ook vaak niet direct herkend. Het wel duidelijk dat het om veel mensen gaat. Niet alleen personen die eraan lijden zelf: PTSS heeft een enorme weerslag op de familie en directe collega’s.

Aanpak hoeft niet complex en duur te zijn

Hoewel Nederland een van de landen is waar veel kennis en onderzoek is naar de aandoening zelf, lopen we achter bij andere landen in de praktische implementatie van die kennis naar de werkcultuur. Met een simpele aanpak kun al heel veel bereiken.

Leidinggevenden en collega’s vinden het vaak moeilijk met getraumatiseerde medewerkers om te gaan. Toch is juist hun rol in het genezingsproces cruciaal – trainingen in simpele technieken kunnen daarbij helpen.

Omgaan met een getraumatiseerd persoon in je omgeving vergt een nieuwe kijk op communicatie en het begrijpen van je eigen emoties. Hoe meer mensen die vaardigheden beheersen, hoe meer ze individuen met PTSS kunnen helpen sneller weer goed te functioneren.

Wat kun je als werkgever doen?

Verreweg de belangrijkste factor die bepaald of iemand met PTSS snel geneest of lang ziek blijft, is hun directe sociale omgeving. Het grootste probleem is dat mensen met trauma geneigd zijn zich te isoleren, zich in zichzelf terug te trekken. Dan verergeren hun klachten sneller.

Mensen met PTSS hoeven minder snel en minder lang de ziektewet in, of misschien zelfs helemaal niet, als je als werkgever leert hoe je het best met trauma om kunt gaan.

1. Herken de symptomen

Heb je werknemers die niet verder groeien, ondanks het feit dat ze wel genoeg talent hebben? Of die riskeren in de ziektewet te komen vanwege depressieve klachten of burnout? Worden er bij personen gedragsveranderingen opgemerkt door collega’s? PTSS kan het onderliggende probleem zijn.

2. Zorg voor goede behandeling en training

Als iemand op de werkvloer iets schokkends meemaakt is het mogelijk dat ze er PTSS aan overhouden. Zo’n incident is makkelijk herkenbaar – het is van belang personeel dat erbij betrokken is goede psychische nazorg te geven. Vergeet daarbij niet hun collega’s training te geven in hoe ze ermee om kunnen gaan.

3. Doorbreek het taboe: maak PTSS bespreekbaar op de werkvloer

Hang goede informatie op, op zichtbare plaatsen. Betrek de bedrijfsarts erbij. Benoem trauma en wat je eraan kunt doen in communicaties naar het personeel.

4. Werk aan traumapreventie

Voorkomen is beter dan genezen. Uiteraard is werken volgens de veiligheidsvoorschriften essentieel.

Leer werknemers daarbij wat ze zelf kunnen doen om te voorkomen dat eventuele schokkende gebeurtenissen een blijvend effect op ze hebben.

Link naar Zembla uitzending: http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1397144